Miras Paylaşımında Kardeşler Arasında Uyuşmazlıklar: Haklar, Süreçler ve Çözüm Yolları

Miras paylaşımı, aile bireyleri arasında en sık anlaşmazlık yaşanan hukuki konuların başında gelmektedir. Özellikle kardeşler arasında mirasın nasıl bölüşüleceği, taşınmazların paylaşımı, vasiyetnamenin varlığı ya da miras bırakanın sağlığında yaptığı tasarruflar, ciddi hukuki ihtilaflara yol açabilmektedir. 2026 yılı itibarıyla miras hukukunda uygulanan temel kurallar ve yargı kararları, bu tür uyuşmazlıkların çözümünde belirleyici olmaya devam etmektedir.

Bu yazıda, kardeşler arasında çıkan miras anlaşmazlıklarının nedenleri, tarafların hakları ve başvurulabilecek hukuki yollar ele alınmaktadır.

1. Miras Paylaşımında Kardeşlerin Temel Hakları 

Türk Medeni Kanunu’na göre yasal mirasçılar arasında yer alan kardeşler, miras bırakanın altsoyu veya eşi bulunmadığı durumlarda mirastan pay alır. Miras paylaşımında temel ilke, yasal miras paylarının korunmasıdır.

Kardeşlerin sahip olduğu temel haklar:

• Yasal miras payına uygun paylaşım talep etme

• Taşınmazlar üzerinde ortaklık (elbirliği mülkiyeti)

• Paylaşım talebinde bulunma hakkı

• Hukuka aykırı tasarruflara karşı dava açma hakkı

Ancak bu hakların kullanımı, çoğu zaman uyuşmazlıkların doğmasına neden olabilmektedir.

2. Kardeşler Arasında En Sık Yaşanan Miras Uyuşmazlıkları

Miras paylaşımında anlaşmazlıkların temelinde genellikle şu sebepler yer alır:

• Taşınmazların fiilen bir kardeş tarafından kullanılması

• Miras bırakanın sağlığında yaptığı bağışlar

• Vasiyetnamenin geçerliliği konusunda çıkan ihtilaflar

• Malların değerinin eşit bölünememesi

• Bazı mirasçıların mirası gizlediği iddiaları

Bu tür durumlar, çoğu zaman dava yoluna gidilmesini kaçınılmaz hale getirir.

3. Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası

Kardeşler arasında miras kalan taşınmazlar genellikle elbirliği mülkiyeti kapsamında olur. Taraflar anlaşamadığında, her mirasçı ortaklığın giderilmesi davası açma hakkına sahiptir.

Bu dava sonucunda:

• Taşınmaz aynen bölünebilir nitelikteyse paylaştırılır

• Bölünemiyorsa satış yoluyla paraya çevrilir

• Elde edilen bedel, mirasçılar arasında paylaştırılır

Bu süreç, miras ortaklığının sona erdirilmesi açısından en sık başvurulan hukuki yoldur.

4. Muvazaa (Mal Kaçırma) İddiaları

Uygulamada en sık karşılaşılan sorunlardan biri de miras bırakanın, bazı mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla yaptığı işlemlerdir. Özellikle tapuda satış gibi gösterilen bağış işlemleri, muris muvazaası iddiasına konu olabilir.

Bu durumda:

• Tapu iptal ve tescil davası açılabilir

• Gerçek iradenin bağış olduğu ispatlanabilir

• Hakkaniyete aykırı işlemler geçersiz sayılabilir

Bu davalar, delil değerlendirmesi açısından oldukça teknik süreçlerdir.

5. Arabuluculuk ve Uzlaşma İmkânı

Miras uyuşmazlıklarında dava süreci uzun ve yıpratıcı olabilmektedir. Bu nedenle tarafların uzlaşma yollarını değerlendirmesi, hem aile ilişkilerinin korunması hem de sürecin hızlanması açısından önemlidir.

Arabuluculuk veya taraflar arası anlaşma ile:

• Taşınmaz paylaşımı

• Bedel karşılığı devir

• Ortaklığın dava açılmadan sona erdirilmesi

mümkün olabilmektedir.

Miras Uyuşmazlıklarında Bilinçli Hareket Edilmelidir

Kardeşler arasında miras paylaşımı, yalnızca hukuki değil aynı zamanda duygusal boyutu da olan hassas bir süreçtir. Hak kayıplarının önüne geçilmesi ve sürecin sağlıklı şekilde yürütülebilmesi için miras hukukuna ilişkin kuralların doğru uygulanması büyük önem taşır.

Yanlış veya geç atılan adımlar, telafisi güç sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle miras uyuşmazlıklarında sürecin başından itibaren bilinçli hareket edilmesi gerekmektedir.